Στις 29 Αυγούστου του 2005 η Ν. Ορλεάνη χτυπήθηκε από τον τυφώνα Κατρίνα, τα φράγματα που έπρεπε να την προστατέψουν έπεσαν και η πόλη παρέμεινε πλημμυρισμένη επί 17 ολόκληρες μέρες.
Επί μήνες, το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της Ν. Ορλεάνης «απήχθη» από τους μηχανισμούς διάσωσης των ΗΠΑ, διαμοιράστηκε σχεδόν σε όλα τα μήκη και πλάτη της χώρας και παρέμεινε σε καταυλισμούς όπου απαγορευόταν η είσοδος των δημοσιογράφων χωρίς τη συνοδεία «υπευθύνων». Όταν επετράπη στους κατοίκους να επιστρέψουν στη Ν. Ορλεάνη, τα πάντα είχαν αλλάξει. Όλα τα στοιχεία που παραθέτω προέρχονται από το βιβλίο «Το Δόγμα του Σοκ» της Naomi Klein, Εκδόσεις Λιβάνη.
Όσοι το έχετε διαβάσει, γνωρίζετε ότι όλες οι κινήσεις που πραγματοποιεί σήμερα το καθεστώς στην Ελλάδα, είναι βασισμένες στις «δεξαμενές σκέψης» της Σχολής του Σικάγου που υπηρετεί τον πιο σκληρό νεοφιλελευθερισμό.
Όσοι δεν το έχετε διαβάσει, κάντε τον κόπο να ρίξετε μια ματιά στα αποσπάσματα που ακολουθούν κι έχουν σχέση με τις φονικές πλημμύρες του 2005 στη Ν. Ορλεάνη καθώς και το πώς αυτές χρησιμοποιήθηκαν από τα «παιδιά» του Φρίντμαν* για την κατάργηση του κοινωνικού κράτους και των διχτυών προστασίας των εργατικών δικαιωμάτων.
Ας δούμε αρχικά πώς ήταν το πολιτικό και επιχειρηματικό κλίμα τις ημέρες που η Ν. Ορλεάνη μετρούσε νεκρούς από τις πλημμύρες.
Ο Ρίτσαρντ Μπέικερ, ένας διακεκριμένος ρεπουμπλικάνος βουλευτής που καταγόταν από τη Νέα Ορλεάνη, είχε πει στα μέλη κάποιου λόμπυ: «Επιτέλους, ξεμπερδέψαμε με το ζήτημα της κοινωνικής στέγης στη Ν. Ορλεάνη. Εμείς δε μπορούσαμε να το κάνουμε, αλλά το έκανε ο Θεός».
Ο Τζόζεφ Κανιζάρο, ένας από τους πλουσιότερους εργολάβους της Ν. Ορλεάνης, διακατεχόταν από παρόμοια συναισθήματα: «Πιστεύω ότι τώρα μπορούμε να αρχίσουμε από την αρχή. Αυτή η λευκή σελίδα μας εξασφαλίζει μερικές πολύ μεγάλες ευκαιρίες».
Ολόκληρη εκείνη την εβδομάδα η έδρα του νομοθετικού σώματος της πολιτείας της Λουιζιάνα ήταν κατακλεισμένη από ανθρώπους των επιχειρηματικών λόμπυ που έκαναν ό,τι μπορούσαν για να διασφαλίσουν την εκμετάλλευση αυτών των μεγάλων ευκαιριών: χαμηλότερους φόρους, λιγότερες κανονιστικές ρυθμίσεις, φτηνότερο εργατικό δυναμικό…
Ένας από εκείνους που διέβλεψαν μια μεγάλη ευκαιρία στην πλημμυρισμένη Ν. Ορλεάνη ήταν ο Μίλτον Φρίνταμ, ο μεγάλος γκουρού του ιδεολογικού κινήματος υπέρ του αχαλίνωτου καπιταλισμού και ο άνθρωπος στον οποίο πιστώνεται το κανονιστικό πλαίσιο για τη σημερινή, υπερκινητική παγκόσμια οικονομία.
Σε άρθρο του στη Wall Street Journal τρεις μήνες μετά την κατάρρευση των φραγμάτων που προστάτευαν τη Ν. Ορλεάνη έγραφε: «Τα περισσότερα σχολεία της Ν. Ορλεάνης είναι συντρίμμια, όπως εξάλλου και τα σπίτια των παιδιών που φοιτούσαν σε αυτά. Πρόκειται για μια τραγωδία. Αλλά είναι επίσης και μια ευκαιρία να μεταρρυθμίσουμε ριζικά το εκπαιδευτικό σύστημα».
Η ιδέα του Φρίντμαν συνοψιζόταν στο εξής: «Αντί να δαπανήσει η κυβέρνηση ένα μέρος από τα δισεκατομμύρια δολάρια της χρηματικής βοήθειας προς τους πληγέντες για την ανοικοδόμηση και τη βελτίωση του υπάρχοντος συστήματος Δημόσιας Παιδείας στη Ν. Ορλεάνη, να εφοδιάσει τις οικογένειες με κουπόνια, με τα οποία τα παιδιά θα μπορούσαν να πηγαίνουν σε ιδιωτικά εκπαιδευτικά ιδρύματα. Ο Φρίντμαν έγραψε ότι ήταν κρίσιμο αυτή η θεμελιώδης αλλαγή να μην αποτελεί μια προσωρινή λύση, αλλά μια μόνιμη μεταρρύθμιση.
Η κυβέρνηση του Τζωρτζ Μπους υποστήριξε με δεκάδες εκατομμύρια δολάρια το δίκτυο των νεοφιλελεύθερων δεξαμενών σκέψεων, που ασπάστηκαν την ιδέα του Φρίντμαν.
Έτσι, ξεκίνησε η μετατροπή των δημόσιων σχολείων της Ν. Ορλεάνης σε ιδιωτικά εκπαιδευτικά ιδρύματα, που θα επιχορηγούνταν από το δημόσιο, αλλά θα τα διεύθυναν Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου με τους δικούς τους κανόνες.
Τα επιδοτούμενα σχολεία έπαιξαν το ρόλο του Δούρειου Ίππου του νεοφιλελευθερισμού για την κατάργηση της Δημόσιας Παιδείας, ενώ πολλοί αφροαμερικανοί γονείς τα καταγγέλλουν ως μέσον για να ανατραπούν οι κατακτήσεις του κινήματος για τα ανθρώπινα δικαιώματα, οι οποίες διασφάλιζαν το ίδιο επίπεδο Παιδείας για όλα τα παιδιά.
Ωστόσο, για τον Μίλτον Φρίντμαν, η έννοια του Δημόσιου Εκπαιδευτικού Συστήματος «βρωμούσε σοσιαλισμό». Κατά την άποψή του, ο ρόλος του κράτους πρέπει να περιορίζεται «στην προστασία της ελευθερίας μας τόσο από τους εχθρούς εκτός των πυλών, όσο και από τους συμπολίτες μας: στη διατήρηση του νόμου και της τάξης, στην επιβολή της εφαρμογής των ιδιωτικών συμφωνιών, στην προώθηση των ανταγωνιστικών αγορών».
Με άλλα λόγια ο Φρίντμαν πίστευε ότι το Κράτος θα έπρεπε να συντηρεί μόνο την Αστυνομία και τον Στρατό. Οτιδήποτε άλλο, συμπεριλαμβανομένης της δωρεάν Παιδείας, είναι – κατά τον Φρίντμαν – μια άδικη παρέμβαση στην αγορά.
Τα αντιπλημμυρικά φράγματα και η ηλεκτροδότηση στη Ν. Ορλεάνη επισκευάστηκαν με χαρακτηριστικά αργούς ρυθμούς. Σε αντίθεση, ο εκπλειστηριασμός του σχολικού συστήματος της Ν. Ορλεάνης πραγματοποιήθηκε με στρατιωτική ταχύτητα και ακρίβεια.
Μέσα σε 19 μήνες και με τους περισσότερους από τους φτωχούς κατοίκους της πόλης ακόμα εξόριστους, το σύστημα Δημόσιας Παιδείας της Ν. Ορλεάνης αντικαταστάθηκε σχεδόν ολοκληρωτικά από επιδοτούμενα ιδιωτικά σχολεία.
Πριν από τον τυφώνα «Κατρίνα», στη σχολική διεύθυνση υπάγονταν 123 δημόσια σχολεία, ενώ τώρα πια μόνο 4. Πριν από τον τυφώνα υπήρχαν 7 επιδοτούμενα σχολεία στην πόλη, ενώ τώρα αυτά ανέρχονται σε 31.
Το συνδικάτων των δασκάλων της Ν. Ορλεάνης διαλύθηκε. Η συλλογική σύμβαση των δασκάλων έγινε ένα κουρελόχαρτο και όλα τα μέλη του συνδικάτου (470) απολύθηκαν. Μόνο μερικοί από τους νεαρότερους δασκάλους προσλήφθηκαν με μειωμένους μισθούς από τα επιδοτούμενα ιδιωτικά σχολεία, ενώ οι υπόλοιποι έμειναν άνεργοι.
Σύμφωνα με τους New York Times «η Ν. Ορλεάνη αποτέλεσε το κατεξοχήν πειραματικό εργαστήριο του έθνους για την επέκταση των κρατικά επιδοτούμενων σχολείων». Το American Enterprise Institute, μια φριντμανική δεξαμενή σκέψης, δεν έκρυβε τον ενθουσιασμό του επειδή «ο τυφώνας “Κατρίνα” πραγματοποίησε μέσα σε μια μέρα ότι οι μεταρρυθμιστές του σχολικού συστήματος της Λουιζιάνα δεν είχαν καταφέρει έπειτα από πολλά χρόνια προσπαθειών».
Μη μου πείτε τώρα ότι δε βρίσκετε ομοιότητες στη στρατηγική που ακολουθήθηκε στην Ελλάδα! Στη Ν. Ολρλεάνη είχαν τον τυφώνα «Κατρίνα», εδώ είχαμε τον τυφώνα «Γιωργάκη».
Η καταστροφή της Ελλάδας από την οποία προήλθε το σοκ στην κοινωνία δεν είχε κάποιο φυσικό αίτιο, αλλά ήταν καθαρά τεχνητό. Ένας ολόκληρος λαός βρέθηκε ξαφνικά μπροστά στο χείλος του γκρεμού της χρεοκοπίας. Μέσα σ’ ένα πρωί. Ένας λαός που ξύπνησε και είδε το άγνωστο και πιο εφιαλτικό σενάριο να τρέχει με ταχύτητα κατά πάνω του.
Το καθεστώς του Γιώργου Παπανδρέου πρώτα δημιούργησε την καταστροφή και αμέσως μετά παρουσιάστηκε ως ο μοναδικός σωτήρας από αυτή την ίδια καταστροφή. Το σοκ στην κοινωνία είχε επιτευχθεί. Μπορεί εμάς να μη μας μετέφεραν σε άλλες περιοχές, αλλά μας μετέφεραν σε μία άλλη πραγματικότητα. Κι εκεί είμαστε ακόμη. Όταν επιστρέψουμε και συνέλθουμε, τότε θα δούμε ότι πίσω μας έχτιζαν μια νέα θλιβερή πραγματικότητα.
Αυτός είναι ο λόγος που ο Γιώργος Παπανδρέου αρνιόταν επίμονα να δανειστεί με μικρότερο επιτόκιο από τις αγορές. Έπρεπε να δημιουργήσει την εικόνα μιας ηθικά και αξιακά χρεωκοπημένης χώρας, μιας διεφθαρμένης Ελλάδας, ώστε οι αγορές να μην την εμπιστεύονται πλέον, τα επιτόκια να αυξηθούν, η οικονομική χρεωκοπία να χτυπήσει την πόρτα και το ΔΝΤ να εισέλθει πανηγυρικά στις ζωές μας.
Αυτός είναι ο λόγος που ο Γιώργος Παπανδρέου αρνήθηκε να δανειστεί με χαμηλά επιτόκια από τη Ρωσία, την Κίνα και άλλες χώρες που κατάλαβαν το παιχνίδι που πήγαινε να στηθεί. Ο Γιώργος Παπανδρέου απλώς μας θυσίασε για να επιτρέψει στο ΔΝΤ να βάλει πόδι στην Ευρώπη και την Ευρωπαϊκή Ένωση κι έτσι, από απεχθής οργανισμός να μετατραπεί σε «λύση» και συνομιλητή.
Ο Γιώργος Παπανδρέου είναι ένοχος εσχάτης προδοσίας. Έτσι απλά. Χωρίς πολλές συζητήσεις και αναλύσεις. Παρέδωσε τη χώρα σε διεθνείς εργολάβους κηδειών και τραπεζικούς οργανισμούς. Εμείς απλώς μετράμε πνιγμένους. Από χρέη και θηλιές.
Σήμερα, κανείς δε δικαιούται να επικαλεσθεί το «δε γνώριζα / δεν κατάλαβα». Σήμερα, στο ερώτημα «Με το λαό ή τους προδότες;» κανείς δε δικαιούται να απαντήσει «δεν ξέρω / δεν απαντώ».
Δεν είναι γκάλοπ αυτό, είναι η ζωή μας η ίδια. Απλά τα πράγματα. Σήμερα, όσοι έχουν σκυμμένο το κεφάλι και κοιτάζουν κάτω μου θυμίζουν αυτό που λέει ότι αν δεν κοιτάς εκεί που θες να πας, θα πας τελικά εκεί που κοιτάς.
Όπως επαναλαμβάνει ο Ευ. Βενιζέλος στους δικούς του συνεταίρους «Τα χρονικά περιθώρια είναι ασφυκτικά». Το ίδιο ισχύει και για εμάς. Ο χρόνος πιέζει. Θα το συζητάμε για πολύ ακόμη;
*Ο Μίλτον Φρίντμαν, ως καθηγητής του πανεπιστημίου του Σικάγου δίδασκε πως όταν ξεσπά μια κρίση αποτελεί ζήτημα καθοριστικής σημασίας η ακαριαία δράση, η γρήγορη και αμετάκλητη επιβολή αλλαγών, πριν η συγκλονισμένη κοινωνία συνέλθει. Το μακροβιότερο κληροδότημα του Φρίντμαν ήταν η νεοφιλελεύθερη στρατηγική που έλεγε ότι τα πλήγματα πρέπει να επιφέρονται όλα μαζί. Μια στρατηγική που πρώτος είχε υποδείξει ο Μακιαβέλι.
Η συνταγή του Φρίντμαν έχει υιοθετηθεί από το ΔΝΤ, έχει χρησιμοποιηθεί στη Χιλή του Πινοτσέτ, στο Ιράκ, την Πολωνία, την Ονδούρα, την Αργεντινή, την Ουρουγουάη, τη Βραζιλία, την Ινδονησία και τώρα στην Ελλάδα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου